Tự mua xuyên tâm liên, dùng không đúng cách sẽ gây hại

Phóng viên Báo sức khỏe & Đời sống đã có cuộc trao đổi với TS. Trần Minh Ngọc – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền, Bộ Y tế xung quanh vấn đề này.

Xuyên tâm liên có  phòng được COVID-19?

Phóng viên: Mới đây Bộ Y tế đã chính thức công bố đưa xuyên tâm liên vào hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân COVID-19 khiến nhiều người đặt hy vọng lớn vào thuốc xuyên tâm liên. Tiến sĩ nghĩ sao về việc này?

TS. Trần Minh Ngọc: Việc sử dụng xuyên tâm liên trong hỗ trợ điều trị COVID-19 đã được hướng dẫn dùng trong công văn số 1306/BYT-YDCT về việc tăng cường phòng, chống bệnh viêm đường hô hấp cấp do SARS-CoV-2 bằng thuốc và các phương pháp y học cổ truyền ngày 17/3/2020 của Bộ Y tế. Như vậy đã hơn một năm nay Bộ Y tế đưa vị thuốc này vào hỗ trợ điều trị bệnh COVID-19. 

tuy nhiên gần đây do có thông tin nêu Bộ Y tế cho phép dùng vị thuốc này trong hỗ trợ điều trị COVID-19 làm dấy lên làn sóng tìm mua và sử dụng xuyên tâm liên trong một bộ phận người dân với hy vọng thuốc sẽ giúp họ trong việc phòng chống COVID-19. 

mặc khác, xuyên tâm liên không phải là “thần dược” để điều trị COVID-19. Trong các bài thuốc hỗ trợ điều trị COVID-19 do Bộ Y tế đưa ra, còn rất thường xuyên dược liệu khác sẵn có ở Việt Nam như thanh cao hoa vàng, diếp cá, vàng đắng, núc nác, nghệ, gừng… cũng như các vị thuốc khác, các bài thuốc khác, không những riêng một vị thuốc xuyên tâm liên.

Phóng viên: Việc người dân đua nhéu đi tìm mua thuốc xuyên tâm liên như một “phao cứu sinh” trong tình hình dịch bệnh đang phức tạp như Hiện tại có nên không, thưa tiến sĩ?

TS. Trần Minh Ngọc: Việc đi tìm mua thuốc xuyên tâm liên khiến thị trường thuốc này tăng giá là nhớ đừng nên. công dụng diệt virus SARS-CoV-2 của xuyên tâm liên mới được chứng minh trong phòng thí nghiệm, và đang trong các bước thử nghiệm trên lâm sàng đánh giá có khả năng điều trị COVID-19, đến nay chưa có đầy đủ kết quả để khẳng định tác dụng điều trị COVID-19 của xuyên tâm liên. Như trên tôi đã nói, để hỗ trợ điều trị COVID-19 có thể sử dụng rất thường xuyên vị thuốc khác, nhiều bài thuốc khác như Ngân kiều tán, Ngọc bình phong tán, Ma Hạnh Thạch Cam thang… cũng như khuyến cáo các biện pháp phòng chống COVID-19 của Bộ Y tế.

Mới đây, Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền (Bộ Y tế) đã có công văn số 741/YDCT-QLD gửi các đơn vị liên quan yêu cầu bình ổn giá thuốc cổ truyền, dược liệu trong điều trị COVID-19; thực hiện nghiêm các quy định của nhà nước về quản lý giá thuốc, nguyên liệu làm thuốc; không được lợi dụng tình hình dịch COVID-19 để đầu cơ, tích trữ và đẩy giá thuốc, nguyên liệu làm thuốc tăng cao, đặc biệt là các thuốc, các danh mục có thành phần từ xuyên tâm liên.

Các cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc cổ truyền, dược liệu thực hiện nghiêm túc các quy định của nhà nước đảm bảo nguồn cung cấp thuốc cổ truyền, dược liệu cho các cơ sở khám chữa bệnh. Trường hợp giá nguyên liệu đầu vào có sự gia tăng, đề nghị Doanh nghiệp thống kê xem xét điều chỉnh các chi phí khác (chi phí bán hàng, chi phí quản lý…) để thực hiện việc bình ổn giá trong thời gian dịch bệnh COVID-19. Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền tạo điều kiện ưu tiên giải quyết nhanh giấy tờ hành chính trong cấp giấy phép đăng ký lưu hành thuốc cổ truyền, dược liệu; cấp phép nhập khẩu dược liệu phục vụ công tác phòng, chống COVID-19.

sử dụng xuyên tâm liên cần lưu ý gì?

Phóng viên: Tiến sĩ có lời khuyên gì cho người dân trong việc dùng thuốc xuyên tâm liên?

TS. Trần Minh Ngọc: Để sử dụng thuốc xuyên tâm liên đúng, người dân nhớ đừng nên tự ý mua về dùng, nhất là với mục đích phòng ngừa COVID-19 mà cần thực hiện tốt thông điệp 5K của Bộ Y tế. Chỉ sử dụng thuốc xuyên tâm liên theo chỉ dẫn của các thầy thuốc. Xuyên tâm liên có thể gây ra các công dụng phụ như chán ăn, tiêu chảy, nôn mửa, phát ban, nhức đầu, sổ mũi, mỏi mệt… Khi dùng liều cao có thể gây ra sưng các tuyến bạch huyết, phản ứng dị ứng nghiêm trọng, tăng men gan. 

Những người đang sử dụng thuốc chữa tăng huyết áp, chống đông máu warfarin và aspirin hạn chế đau, cẩn trọng khi sử dụng phối hợp xuyên tâm liên. Những người suy thận, suy gan không nên sử dụng thuốc xuyên tâm liên. Khi gặp các phản ứng không mong muốn người dùng cần LH ngay với các cơ sở y tế để được tư vấn kịp thời.

Phóng viên: xin phép trân trọng cảm ơn tiến sĩ!